Van’da bulunan Türk Kızılay’ı Güneydoğu Bölge Kan Merkezi, bölgede bulunan 6 il ve ilçede toplam 32 hastaneye kanları ulaştırarak hayat kurtarmaya devam ediyor.
Van’da 2022 yılında hedeflenen kan bağışı miktarının 53 bin ünite kan olduğunu ifade eden Kızılay Güneydoğu Kan Merkezi Müdürü Dr. İbrahim Çelik, “Büyük ihtimalle bu sene yüzde 120 ile hedefimizi tamamlamış olacağız. Yani yüzde 20’lik bir artışla 53 binin üzerinde bir kan bağışı elde ederek bu yılı kapatmayı düşünüyoruz” dedi.
Bağışçılardan toplanan kanların bileşenlerine ayrıldığını belirten Türk Kızılayı Güneydoğu Bölge Kan Merkezi Müdürü Çelik, “Kanlar, laboratuvarlarımızda eritrosit, trombosit ve plazma diye 3 ürüne ayrıştırılıyor. Bir kişi kan bağışı yaptığında aslında 3 hastaya hayat veriyor” ifadelerinde bulundu.
Van merkez olmak üzere Hakkâri, Bitlis, Ağrı, Iğdır, Şırnak ve Muş’ta kan toplama ile dağıtma çalışmaları gerçekleştirdiklerini, bu illerdeki hastanelerin kan ihtiyaçlarını giderdiklerini ifade eden Dr. Çelik, aynı zamanda buradaki kan merkezleri aracılığıyla toplanan kanları Van’da işlediklerini anlattı. Çelik, 32 hastaneye merkezden kan dağıtımı yapıldığını dile getirdi. Geçen yıl pandemi nedeniyle kan bağışının bir nebze azaldığını ifade eden Çelik, bu sene asıl hedefin 53 bin ünite kan toplamak olduğunu söyledi.
Türk Kızılayı sayesinde bölgedeki kan ihtiyacının kolayca giderildiğine dikkati çeken Çelik, “Kan toplamak için başvurduğumuz çeşitli yollar var. Bunların başında saha çalışmaları geliyor. Ayrıca sabit kan toplama merkezlerimiz var. Ağırlıklı olarak il ve ilçe meydanlarındaki etkinliklerle kan bağışı topluyoruz. Kamu kurumları, özel sektör, sivil toplum kuruluşları, sendikalar da bize destek veriyor” ifadelerini kullandı.
“KAN BAĞIŞI SIRASINDA HASTALIK BULAŞMAZ”
18-65 yaş aralığında 50 kilogramın üzerindeki her sağlıklı bireyin kan bağışçısı adayı olabileceğini belirten Dr. Çelik, “Kan bağışlama işlemi kayıt, muayene, kan bağışı ve ikram işlemleri ile yaklaşık 30-35 dakika sürüyor. Erkekler 90 günde bir kadınlar ise 120 günde bir kan bağışında bulunabiliyor. Kan bağışı işlemi boyunca kullanılan tüm malzemeler tek kullanımlık ve steril malzemelerden oluşuyor. Kullanılan malzemeler işlem sonunda kalite standartlarına uygun şekilde imha ediliyor. Bu süreç içerisinde herhangi bir hastalık bulaşının olması söz konusu değil. Kan bağışlamanın sağlığa herhangi bir yararı olduğuna dair bilimsel bir çalışma yok. Ancak kan bağışının bağışçıya en önemli faydası hiç tanımadığı üç kişinin hayatını kurtarıyor” diyerek kan bağışına dikkat çekti.
BAĞIŞLANAN KANLAR TESTLERE TABİ TUTULUYOR
18-65 yaş arasında olan, kan sayımı, tansiyon, nabız, ateş ölçümlerinde anormallik bulunmayan ve fizik muayenede doktor tarafından uygun olan gönüllülerin kan bağışında bulunabileceğini söyleyen Dr.Çelik “Kan bağışında bulunmak ilk olarak bağışçıya ve daha sonrada ihtiyaç sahibine herhangi bir zarar vermeyecekse kan bağışı işlemi gerçekleştiriliyor. Bağışlanan kanlar hemen kullanılmıyor. Hasta güvenliği açısından bağışlanan her kan modern laboratuvarlarda testlere tabi tutularak ve eşzamanlı olarak da eritrosit, trombosit ve plazma olarak üç bileşene ayrılarak uygun koşullarda saklanarak, ihtiyacı olan kişilere verilmek üzere hastanelere ulaştırılıyor. Bağışlanan bütün kanlara HIV (AIDS), Hepatit B ve C ve Sifiliz testleri uygulanıyor” dedi.
“VAN’DA HASTALIK ÇIKAN KAN SAYISI ÇOK AZ”
Bağışlanan kanlarda hastalık olma riskine karşı testlerden geçirildiğine dikkat çeken Dr. Çelik, “ Hastaık çıkma olasılığına karşı zaten önlemlerimizi alıyoruz. Van’da hastalık çıkn kan sayısı binde birdir. Bu oran çok değil. Çıkan test sonuçlarında kanın hastalıklı olduğu öğrenildikten sonra kan imha ediliyor. Hasta kişiye de sonuçları bildirilerek en yakın sağlık kuruluşuna sevk ediliyor” Şeklinde konuştu.
YAZ AYLARINDA KAN ARTIŞI ARTIYOR
Yaz aylarında kent nüfusunun ikiye katlandığını ve mobil araçlarda toplanan kan bağışlarının arttığını söyleyen Dr. Çelik, “ Artık insanlarımız bilinçli. Kan bağışlarımız her geçen gün artıyor. Özellikle yaz döneminde Van’ın nüfusu gerek İranlılar olsun gerek gelen yerli yabancı turistler olsun, kan bağışçı sayımız giderek artıyor. Kan sürekli bir ihtiyaçtır. Bu yüzden arkadaşlarımız 24 saat aralıksız çalışıyor” cümlelerini kullandı.
KANLAR ÜCRETLİ Mİ VERİLİYOR?
Kızılay’a bağışlanan kanların satıldığına dair yanlış bilgilerin dolandığını ifade eden Dr. Çelik, “ Kan ihtiyacı olduğunda direk hasta ile değil hastane ile iletişime geçiyoruz. Hasta ile iletişime geçseydik evet alabilirdik. Ama öyle bir durum söz konusu değil. Yani bize kan veren vatandaşlarımız herhangi bir karşılık olmadan Tamamıyla insani duygularıyla bir insanın bir hastanın hayata tutunması maksadıyla bu gücüyle kan bağışı yapıyor. Dolayısıyla kan bağışı yaptıktan sonra o ürünün ücretli olarak bir hastaya gitmesi bu anlamda gönüllü bağış açısından insanlardaki bu ulvi duyguya zarar verebilecek bir nokta. Şunu kesinlikle söyleyebiliriz. Kesinlikle ücretli olarak hastadan herhangi bir ücret talep edilmemektedir. Bu konuda şunu söyleyebiliriz. Hastanelerimizde Sağlık Bakanlığı, SGK ve Kızılay arasında bir sistem var. Bir otomasyon sistemi, hastanelerimiz bizden toplu olarak kan istiyorlar. . Kanla ilgili de şunu diyebiliriz. Kan testlerinin belli bir maliyeti var, bir masrafı var. O testlerin belli bir miktar sağlık uygulama tebliğinde yayınlanan SGK’nın karşıladığı miktarını hastane SGK’ya faturalandırıp yansıtıyor. Ama ücret SGK’dan tahsil ediliyor. Yani vatandaştan herhangi bir kan alma veya vatandaşa herhangi bir ücretli olarak kan satma kesinlikle söz konusu değil.Bu yanlış bilgiyi de sizin aracınızla düzeltmiş olalım” dedi.
“VATANDAŞLARI DÜZENLİ KAN BAĞIŞI YAPMAYA DAVET EDİYORUZ”
Kanın sürekli bir ihtiyaç olduğunu dile getiren Dr. Çelik, bütün vatandaşları da kan bağışı yapmaya davet etti. Çelik, “ Vatandaşlarımızı düzenli kan bağışı yapmaya davet ediyoruz. Düzenli kan bağışı yapsınlar. Erkekler yılda dört kez, kadınlar üç kez, kan bağışı yapabilirler. Kan bağışı öncesi kişilerin kan verilmesi açısından uygun mudur? Değil midir? Kanları yeterli midir? Bağış yapmaya? Bunu zaten ölçüyoruz. Hem bağışçı güvenliğini ön planda tutuyoruz. Hem de hasta güvenliğini ön planda tutuyoruz. Aynı zamanda toplumun kan bağışı konusunda bilinçlendirme görevini yerine getirmeye çalışıyoruz. Van İl Milli Eğitim Müdürlüğü’yle de protokolümüz var. Milli Eğitim’e bağlı has okullarımızda, pilot okullarımızda eğitimler düzenliyoruz. Hem kan bağış kampanyaları düzenliyoruz ama ondan öncesinde eğitim düzenliyoruz. Üniversitelerde hedef yirmi beş projemiz var. Hedef yirmi beş projesi kapsamında üniversite öğrencilerine eğitimler düzenliyoruz. Genç nüfusun özellikle kan bağış konusuna eğitilmesini kan bağışının önemini anlamasını bilmesini ve aklında oluşabilecek tüm sorunların giderilmesini hedefliyoruz ve bu şekilde onların düzenli bağış kurmalarını hem kendilerine kan bağışı yapmalarını hem de çevrelerini toplumu aydınlatarak toplumun da bu konuya desteğinin arttırılmasını hedefliyoruz.” şeklinde konuştu. Yenidoğu Gazetesi: Bahar Tanrıtanır